دوربین‌های مداربسته (CCTV)

دوربین‌های مداربسته یا CCTV برای نظارت بر اماکن داخلی و خارجی مورد استفاده قرار می‌گیرند و بسته به شرایط محیط انواع مختلفی دارند. این دوربین‌ها می‌توانند دوربین‌های ویدئویی یا دوربین‌های دیجیتال باشند. شخصی به نام والتر بروش مخترع دوربین مداربسته بود.

انواع سیستمهای دوربین مدار بسته عبارتند از: دوربین مداربسته آنالوگ، دیجیتال HD و تحت شبکه IP

دوربین مداربسته آنالوگ

دوربین مداربسته آنالوگ (Analog CCTV) یک تجهیز الکترونیکی است که برای دریافت تصاویر و تبدیل آنها به سیگنال های الکترونیکی از آن استفاده می شود. این کار در دوربین های مداربسته به وسیله حسگر الکترونیکی دوربین یا Imaging Sensor صورت میگیرد. این حسگر میتواند یکی از انواع CCD یا CMOS باشد. در دوربین های مداربسته آنالوگ خروجی دریافت شده توسط حسگر به یک تقویت کننده فرستاده شده و به طور مستقیم به خروجی فرستاده میشود. به همین دلیل این دوربین ها از سادگی زیادی برخوردارند و بسیار کم هزینه هستند. بزرگترین اشکال دوربین های مداربسته انالوگ محدودیت شدید کیفیت تصویر آنهاست. استاندارد کیفیت تصویر در سیستم آنالوگ TV LINE است.

دوربین های مدار بسته تحت شبکه یا IP

بعد از سیستم آنالوگ دوربین های مدار بسته تحت شبکه یا IP با تکنولوژی ساخت متفاوت وارد بازار شدند که بستری کاملا متفاوت از لحاظ تجهیزات و کابل مورد استفاده برای نصب و انتقال اطلاعات با نوع قدیمی آنالوگ داشتند.

اولین سری از دوربین‌های مداربسته تحت شبکه به وسیله شرکت AXIS با نام و مدل Neteye 200 معرفی شدند. این دوربین‌ها از یک وب سرور اختصاصی داخلی استفاده می‌کردند. در اواخر سال ۱۹۹۹ این شرکت اقدام به استفاده از ورژن‌های خاص لینوکس برای راه‌اندازی دوربین‌های خود کرد.

دوربین های مدار بسته HD

برای تغییر یک سیستم نظارت تصویری قدیمی آنالوگ به شبکه لازم بود تمام تجهیزات و کابل‌ها عوض شوند که این امر هزینه تغییر و بروزرسانی سیستم را بالا می‌برد. اینجا بود که دوربین های مداربسته HD وارد بازار شدند. این نوع از دوربین های مدار بسته روی بستر آنالوگ یعنی کابل کواکسیال و فیش BNC و… نصب و راه‌اندازی می‌شوند. این امر تغییر یک سیستم قدیمی آنالوگ به سیستم جدید HD را با هزینه پایین و بدون تغییر بستر سیستم نظارت تصویری ممکن ساخت. در ضمن سیستم‌های HD کیفیت‌های تصویری بسیار بالا و در حد سیستمIP را ارائه می‌دهند. از حدود 7 یا 8 سال پیش تولید دوربین‌های مداربسته آنالوگ به پایان رسید و سیستم HD جایگزین آن شد.

تفاوت دوربین مداربسته آنالوگ و تحت شبکه

  • رزولوشن تصویر: دوربین‌های تحت شبکه از نظر رزولوشن تصویر سطح بسیار بالاتری را نسبت به دوربین‌های آنالوگ دارند.
  • پردازش تصویر: گرچه دوربین‌های آنالوگ قابلیت‌های اولیه‌ای در این زمینه دارند اما قابلیت‌های اصلی پردازش تصویر (تشخیص صورت، پلاک خودرو، اشیاء رها شده و…) تنها در دوربین‌های تحت شبکه قابل تحلیل و دسترسی هستند.
  • انعطاف‌پذیری و امکان گسترش: با توجه به استفاده دوربین‌های تحت شبکه از بستر شبکه‌های کامپیوتری، این دوربین‌ها انعطاف‌پذیری و امکان گسترش بسیار بالاتری دارند.
  • قیمت: از نظر قیمت، هزینه دوربین‌های آنالوگ به مراتب پایین‌تر از دوربین‌های تحت شبکه است.
  • سادگی در نصب و نگهداری: دوربین‌های آنالوگ از نظر ساختار نصب و نگهداری بسیار ساده‌تر هستند و پیچیدگی فنی کمتری دارند.


شرکت های بزرگ تولید کننده سیستم های مداربسته چه تحت شبکه و چه HD پروتکل های مختص به خود را برای دوربین های تولید شده استفاده می کند. این کار موجب می شود شما در یک سیستم مداربستهIP سخت‌تر بتوانید از چند دوربین با برند متفاوت برای یک سیستم یکپارچه استفاده کنید.

در حال حاضر شرکت Hikvision چین به عنوان لیدر فروش سیستم های HD و IP شناخته میشود. مثلا این شرکت برای سیستم های HD خود از پروتکل اختصاصی Turbo HD و برای سیستم‌های تحت شبکه یا IP از پروتکل اختصاصی Hikvision استفاده میکند.

با تکمیل این تکنولوژی توسط دیگر شرکت های الکترونیکی که به طراحی سیستم های دوربین مداربسته روی آورده بودند به مرور زمان تکنولوژی دوربین مداربسته شبکه گسترده‌تر شد. شرکت‌های سازنده دوربین مداربسته شبکه توانستند کیفیت تصویر ها را از VGA به 1.3 مگاپیکسل (1.3 Mega Pixel) ارتقاء دهند. در سال‌های اخیر با گسترش فن آوری‌های نوین تصویربرداری و زیرساخت‌های شبکه برای مدیریت پهنای باند (Bandwidth) دوربین‌های مداربسته تحت شبکه با کیفیت‌های 2 مگاپیکسل، 3 مگاپیکسل، 4 مگاپیکسل، 8 مگاپیکسل، 12 مگاپیکسل، 24مگاپیکسل و بالاتر طراحی و تولید شدند.

کیفیت های مختلف دوربین‌های مداربسته تا چند سال پیش

رِنج کیفیت دوربین‌های مداربسته فعلی

رِنج کیفیت دوربین‌های مداربسته که تاکنون تولید شده اند

بر اساس تصاویر بالا فعلا دوربین های IP در رزولوشن‌های 2MP، 3MP، 4MP، 5MP و 4K (یا 8MP) تولید میشوند. دوربین‌های HD هم در رنج‌های کیفیت 1MP، 1.3MP، 2MP، 3MP، 4MP، 5MP و 4K (یا 8MP) تولید میشوند. (لازم به ذکر است دوربین‌هایی با رزولوشن بالاتر از 8 مگاپیکسل هم موجود می‌باشند که هنوز به تولید انبوه و عملیاتی نرسیده‌اند)

پروتکل‌های مختلف سیستم‌های دوربین مداربسته HD

اولین سیستم های HD به نام AHD یا Analoge HD بود. دوربین های مدار بسته AHD از کیفیت نسبتا پایینی برخودار بوده، اما استفاده از محصولات دارای تکنولوژی AHD مقرون‌به‌صرفه‌تر بود. محصولات ای اچ دی اوپن‌سرس بوده و دارای تنوع بسیار زیادی هستند.

بعد از AHD نسل جدید آن یعنی HDSDI به بازار آمد که آن هم به خاطر محدودیت‌های ذاتی که داشت منسوخ شد. بعد از آن شرکت هایک ویژن از روی HDSDI سیستمهای مدار بسته HD با پروتکل Turbo HD را تولید کرد و شرکت داهوا (Dahua) هم پروتکل اختصاصیHD خود یعنی HDCVI را گسترش داد.

دوربین مدار بسته OEM و ODM

بسیاری از این دوربین ها با برند های تجاری مختلف از نوع Original Equipment Manufacture (در اصطلاح OEM) هستند، در واقع به این معنی که تولید خود شرکت نبوده و با یک نام تجاری ثانویه که شرکت دوم آن را انتخاب کرده و بر روی محصول قرار می دهند، و آن را وارد بازار می کنند. برای مثال امروزه در بازار ایران بسیاری از افراد اقدام به واردات دوربین مداربسته کرده و آن ها را با تغییر نام، تحت عنوان تولید داخلی روانه بازار می کنند. به همین دلیل امروزه اغلب دوربین مدار بسته های موجود در بازار از نوع OEM بوده و انتخاب محصول ایده آل از بین آن ها برای کاربران، کاری بس دشوار است و نیازمند دقت بالایی در این زمینه می باشد. در بازار اصطلاح به کار رفته برای این محصولاتNo-Name می‌باشد.

همچنین دوربین‌های مدار بسته ای تحت عنوان Original Design Manufacture (در اصطلاح ODM) وارد بازار شده‌اند که شرکت‌های ارائه دهنده‌ی این نوع تجهیزات، تغییر طراحی در محصول اصلی را از کارخانه‌ی تولید کننده درخواست می‌کنند. در این نوع دوربین‌های مدار بسته، علاوه بر نام تجاری طراحی محصولات نیز تا حدودی دچار تغییر شده است. البته تعداد دوربین‌های مداربسته ODM کم است چرا که بازطراحی آنها (حتی کم) هزینه بر است.

در حال حاضر دوربین های HD موجود در بازار سه نوع هستند:
  • AHD
  • (Turbo HD (Hikvision
  • (HDCVI (Dahua

شرکت های درجه یک و جهانی چین نظیر Hikvision، Dahua، Sunnel و Uni View به صورت رسمی در ایران نمایندهء فروش دارند.

در حال حاضر شرکت هایک ویژن هم دوربین‌های مداربسته تحت IP و هم دوربین‌هایHD با پروتکل Turbo HD تولید می‌کند. شرکت داهوا هم دوربین‌های مداربسته تحت IP و دوربین‌هایHD با پروتکل HDCVI را ارائه می‌دهد.

طبق اعلام سایت asmag.com لیست 1۰ شرکت برتر جهان در زمینه ی نظارت تصویری در سال 2017 به این قرار است: